Rode reuzen
Gedurende de stabiele fase vindt in het sterinwendige fusie van H tot He
plaats. Hierdoor ontstaat langzamerhand een structuur met He in het centrum
en daaromheen een schil van H die via kernreacties verder in He wordt omgezet.
Dit proces gaat niet eeuwig door en de temperatuur en dichtheid zullen
op een gegeven moment te laag worden om de fusiereactie nog in stand te
houden. De ster wordt dan instabiel: de kern zal onder zijn eigen zwaartekracht
krimpen, verhitten, de reactiesnelheid en energieproductie in de H schil
verhogen en uiteindelijk de He tot ontbranding brengen. Door de verhoogde
energiepoductie in de H schil rond de He kern zal de ster uitzetten
en zal de oppervlakte temperatuur afnemen. Dit betekent in het Herzsprung-Russel
(HR) diagram dat de ster naar grotere helderheid bij lagere temperatuur
(rodere kleur) zal gaan. Sterren in dit stadium worden rode reuzen
genoemd. Een schematisch HR diagram laat hun locatie zien.
Figuur 1: Schematisch HR diagram met daarin de hoofdreeks, de
locatie van de rode reuzen en de witte dwergen.
Na de Rode Reuzen fase zullen de massieve sterren (met minstens 4 maal
de massa van de zon) het volgende scenario doorlopen: De helium (4He)
verbranding produceert 8Be (beryllium). 8Be is instabiel,
echter met een grote verval tijd (3 x 10-16 zodat een fusieractie
met 4He kan plaatsvinden en 12C gevormd kan worden.
12C kan verder met He fuseren tot 16O. Zo onstaat
een sterkern met schillen van steeds lichtere elementen waarin de fusiereacties
nog doorlopen, met van buiten naar binnen H, He, C, O, Ne, Mg en steeds
zwaardere elementen tot Fe (ijzer).
In deze periode "lopen" de sterren van het Rode Reuzen gebied via de
horizontale
tak naar de asymptotische reuzentak. Dit is in onderstaande
figuur met de bolhoop M 5 en het bijgevoegde schematische HR-diagram goed
te zien.
