Open sterclusters

Open sterclusters zijn fysisch gerelateerde groepen sterren die bij elkaar worden gehouden door hun onderlinge gravitationele aantrekking. Omdat ze gegroepeerd zijn binnen een beperkt volume, typisch veel kleiner dan hun afstand van ons, lijken ze ruwweg op dezelfde afstand te staan.


The Pleiades

Er zijn zo'n 1100 open clusters in onze Melkweg bekend, en waarschijnlijk is dit slechts een fractie van het totaal. Er zijn schattingen van in totaal rond de 100,000 open clusters binnen de Melkweg. De bekendsten voor ons zijn de Pleiaden (Zevengesternte) en de Hyaden, die een van de eerste treden op de afstandsladder is en dus van cruciaal belang is voor het vastleggen van de afstanden in het heelal.

Men neemt aan dat sterren in grote groepen worden geboren uit grote interstellaire gas en stofwolken in de Melwkeg, en dat open sterclusters het stadium van recentelijk gezamenlijk gevormde groepen sterren vertegenwoordigen. In vele wolken gas die zichtbaar zijn als heldere diffuse nevels vind

NGC 6791




De meeste open clusters zijn dynamisch geen langlevende objecten. Geleidelijk aan ontsnappen sterren uit de cluster, tengevolge van snelheidsveranderingen doordat sterren onderling elkaar regelmatig kort naderen, door de getijdekrachten van het Galactische zwaartekrachtveld, en doordat ze op hun weg door de Melkweg andere sterren in het veld ontmoeten of met interstellaire wolken op hun weg komen. Een gemiddelde open cluster is zodoende na een gemiddelde van 100 miljoen jaar opgelost doordat het merendeel van zijn sterren zich hebben verspreid op het pad van de cluster door de Melkweg. Slechts enkelen hebben een leeftijd van meer dan enkele miljarden jaren.

Nadat ze hun open cluster hebben verlaten zullen de individuele sterren hun baan door de Melkweg blijven vervolgenn als veldsterren. Het is vrij aannemelijk dat alle veldsterren in de Melkweg (en andere melkwegstelsels) hun oorsprong vonden in open clusters.




HR diagram of (old, metal-rich) open cluster NGC6791

Hierboven is een HR diagram afgebeeld voor een typische, weliswaar enigszins oude, open cluster. Duidelijk zichtbaar is dat de meeste sterren zich op of nog zeer dichtbij de hoofdreeks bevinden. Dit is een duidelijke representant van een Populatie I cluster. Aan de hand van dit HR diagram kan men de leeftijd van een open cluster bepalen, door met behulp van de theorie van sterevolutie te voorspellen wat de best fittende isochroon is.

Referentie: HR diagram isochrones




Referenties:

Globular Clusters
HR diagram isochrones
Sterpopulaties