De Melkweg:    een Spiraalstelsel




De Melkweg:   een Spiraalstelsel

De Melkwegband is het uitzicht wat wij hebben op de enorme schijf van honderden miljarden sterren waarin onze Zon zelf is ingebed, zo'n 8.5 kpc vanaf het centrum. De Melkwegband is dus wat wij zien van de gigantische roterende afgeplatte schijf van 200 miljard sterren. Door vernuftige methoden en een groot scala aan waarnemingen, over een weids bereik in golflengten, hebben we in de loop der eeuwen en dan vooral in de laatste honderd jaar, een goed idee gekregen van de structuur en samenstelling van onze Melkweg. Hierbij zijn we natuurlijk bijgestaan door het feit dat we van andere melkwegstelsels wel een direct beeld van de algehele structuur zien.

Terwijl andere sterrenstelsels ons een compleet beeld geven van de structuur van melkwegstelsels, blijft de Melkweg onovertroffen wat betreft het gedetailleerde inzicht in zijn verdeling, kinematica en dynamica van de sterren en het gas waaruit het is samengesteld. Omdat we zelfs de individuele sterren en gaswolken kunnen bestuderen hebben we ook een verbluffend mooi inzicht gekregen in de levenscyclus van sterrenstelsels. We beginnen geleidelijk te begrijpen hoe de ster-gas-ster cyclus de motor is van een gigantische kosmische fabriek. Sterren worden geboren uit de gaswolken in een melkwegstelsel, hun atomen worden vervolgens nucleair verbrand en daarna dmv. winden en explosies terug geslingerd in het interstellaire medium, waaruit in zijn verrijkte samenstelling dan weer de volgende generatie sterren vormt. In dit college zullen we proberen enig idee te geven van de "werking" van onze Melkweg.

Als we de Melkweg van enige afstand zouden kunnen bekijken zouden we het volgende beeld krijgen:



the Milky Way Galaxy:
as it would appear from a distant vista point, outside its plane

Left: a shearing view, cartoon. Notice the identification of the spiral arms, and the indication of the Sun's position. Also indicated is the position of the Sagittarius dwarf galaxy, the galaxy that recently, only a few billion years ago, fell into our Milky Way and is now in the process of gradually dissolving into the halo. This may indeed be an illustration of one of the most crucial processes in building up and forming galaxies. Right: NGC 1232 See face-on, our Milky Way probably looks very similar to the galaxy NGC 1232 (in the southern constellation Eridanus). Several spiral arms are loosely wound around a small, somewhat elongated bar-like central bulge. They outline regions in the extreme disk of molecular gas and dust clouds, where enhanced star formation provides a continuous supply of young bright stars and clusters, which dominate the smoother background of older and fainter stars in the galaxy's thin disk (photo courtesy: ESO).


The Milky-Way: face-on view