KORTE SCHETS VAN :

DE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR WEER- EN STERRENKUNDE


Een eeuw geleden, op 1 september 1901, werd de NVWS opgericht, met als
doel de beoefening en de popularisatie van de weer- en sterrenkunde.  In
de NVWS werken amateurs nauw samen met professionele astronomen en
meteorologen.  De NVWS heeft thans ongeveer 4000 leden.

Landelijk organiseert de NVWS jaarlijks een symposium over nieuwe
ontwikkelingen in de sterrenkunde, waar prominente astronomen bevattelijk
uitleg geven over lopend onderzoek aan een actueel thema, zoals de bouw
van het Heelal, de evolutie van sterren, ontstaan van het Zonnestelsel,
nieuwe grote telescopen, enz.  Elk jaar is een andere Nederlandse
universiteit de gastheer van het symposium.  Daarnaast organiseert
de NVWS bijeenkomsten waar amateurs voordrachten houden over hun eigen
waarnemingen en berekeningen, en over de door hen zelf gebouwde apparatuur
en sterrenwachten. 

Ruim dertig plaatselijke Afdelingen organiseren lezingen, cursussen
en excursies; ook houden ze kijkavonden voor het publiek, waar velen
voor 't eerst door een sterrenkijker de Maan en planeten kunnen bewonderen,
en geinformeerd worden over de eigenschappen van hemellichamen en de bouw
van het Heelal.   Acht Werkgroepen van amateurs doen systematische, vaak
wetenschappelijk waardevolle waarnemingen van de Zon, Maan en Planeten,
Kometen, Meteoren, Sterbedekkingen, Veranderlijke Sterren en diverse andere
verschijnselen.  Ook is er een Werkgroep Astrofotografie, en een groep die
met de kijkers van de Leidse Sterrewacht werkt.

Het bureau van de NVWS is gevestigd bij Stichting "De Koepel" in Utrecht.
Het full-colour maandblad Zenit, orgaan van de NVWS, wordt uitgegeven door
"De Koepel", evenals de jaarlijkse Sterrengids.  Beide uitgaven zijn
verkrijgbaar in abonnement of via de boekhandel.

De NVWS heeft een aparte Jongeren-WerkGroep voor Sterrenkunde (JWG)
voor de jeugd van 8 tot 20 jaar.  De JWG telt ongeveer 800 leden en
heeft 20 plaatselijke afdelingen, met ieder hun eigen activiteiten. 
De JWG organiseert jaarlijks waarnemingskampen voor verschillende
leeftijdsgroepen, ook in het buitenland.  Ze heeft haar eigen
tweemaandelijks tijdschrift, "UniVersum".

De NVWS ziet het als haar taak, het publiek voor te lichten over nieuwe
ontwikkelingen in de wetenschap.  Nederlands sterrenkundig onderzoek
neemt een internationaal prominente plaats in de wereld in.  Weer- en
sterrenkunde kunnen zich verheugen in levendige belangstelling bij een
groot deel van de Nederlandse bevolking.  Dat vormt een sterk draagvlak
voor kostbaar wetenschappelijk onderzoek.

De NVWS heeft haar eeuwfeest in 2001 gevierd met een groot aantal
activiteiten.  Het jaar begon met een wedstrijd voor middelbare
scholieren; de opdracht was, een onderzoekvoorstel te schrijven voor
gebruik van 's werelds grootste telescoop.  De winnaar van de wedstrijd
kreeg 2 uur waarneemtijd en ging in juli voor een week naar Chili om
zijn programma uit te voeren.  In maart bezochten 220 personen een
meteorologisch symposium, getiteld "Op jacht naar eclipsen, meteoren en
zwaar weer".  In april werden op een achttal plaatsen lezingen gehouden
over onderzoek van de Zon.  In juni gingen 100 leden voor twee weken
naar Zambia voor waarnemingen van een totale zonsverduistering en
een safari.  In september verscheen een jubileumboek, "Evolutie in
Weer- en Sterrenkunde", waarin 14 prominente wetenschappers het vele
pionierswerk van Nederlandse onderzoekers in de laatste 100 jaar
belichten.  In oktober werd een manifestatie voor het grote publiek
gehouden, "Retourtje Ruimte", met een astronaut als een van de sprekers,
en een speciaal programma voor de jeugd.  Hoogtepunt van het jubileum was
het symposium "Evolutie in het Heelal" in september, met 350 deelnemers,
dat door Koningin Beatrix werd bezocht.

Wat zal de 21e eeuw voor nieuws brengen?  Bestaan er heelallen
buiten het onze?  Wat is de toekomst van het Heelal?  Vindt het
SETI-project signalen van intelligent leven buiten de Aarde?  Reeds nu
zijn er een vijftigtal planeten bij andere sterren bekend.  Hebben die
planeten ook atmosferen waardoor er leven mogelijk is?  En hoe ontwikkelt
zich het klimaat op Aarde?  De NVWS zal, met steun van de wetenschappers,
haar leden en het publiek op de hoogte houden van het laatste nieuws over
deze en vele andere boeiende vragen.

september 2002