NVWS-logo zwart-wit

Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde

NVWS Nieuwsbrief No. 11, juli 2001

Bestemd voor de leden van door de NVWS erkende verenigingen (afdelingen en werkgroepen). Verschijnt 2 of 3 maal per jaar als 1 of 2 pagina's A4 via besturen van de verenigingen en op internet http://www.astro.rug.nl/~nvws/. Kopij liefst per e-mail of diskette naar: secretariaat NVWS, Drs. J.A. de Boer, Pr. Irenelaan 1, 9765 AL Paterswolde, tel. 050-309 4290 (na 19.00 uur), e-mail J.A.de.Boer@fwn.rug.nl. Kopij kan wegens de ruimte worden ingekort.
(Andere zaken via het bureau van de vereniging: De Koepel, Zonnenburg 2, 3515 NL Utrecht, tel. 030-2311360 (9.30-16.30 uur), fax 030-2342852, e-mail dekoepel@ision.nl)

Vier feest met de NVWS

Het jubileum van de NVWS is in volle gang. Het januari-nummer van Zenit gaf op blz. 4 en 5 een schets van het programma van het jubileumjaar. Een deel van de daar genoemde evenementen is achter de rug; andere staan voor de boeg.

De Nationale Sterrenkijkdagen op 2-4 februari troffen het niet met het weer, maar op vele plaatsen hield men een gezellige bijeenkomst met een informatief programma. De Kometendag op 17 maart in Bussloo, met het zilveren jubileum van de Werkgroep Kometen als aanleiding, bracht enkele tientallen enthousiaste amateurs bijeen voor een aantal interessante voordrachten. Op 24 maart vierde de Werkgroep Astrofotografie haar zilveren jubileum, met een Astro-dag, markt en barbecue; de nachtelijke star party had met bewolking en regen te kampen, maar de stemming was opperbest en er waren een honderdtal deelnemers.

Dezelfde 24e maart hield de NVWS, samen met Beroepsmeteorologen (NVBM) en Weeramateurs (VWK), op 'De Uithof" in Utrecht een symposium onder de titel "Op Jacht naar Eclipsen, Meteorenregens en Zwaar Weer". Ruim 200 deelnemers genoten van vijf prachtige voordrachten, gehouden door Charlotte Vermeulen, Jacob Kuiper, Casper ter Kuile, Reinier van den Berg en Frank Kroonenberg. Er waren een tiental fraaie stands te bezichtigen, verzorgd door NVWS, VWK, Werkgroepen en Afdelingen. Het was een sfeervolle en zeer genoeglijke bijeenkomst. De voordrachten zullen dit najaar in Zenit verschijnen.

De jaarlijkse Amateurbijeenkomst in Roden duurde ditmaal drie dagen: 27 - 29 april. Een deel van het programma was gewijd aan het werk van Professor Kapteyn, 150 jaar geleden geboren en een van de grootste astronomen van zijn tijd. Een ander hoogtepunt waren 4 korte voordrachten door scholieren over de door hen ingediende waarneemvoorstellen voor de Very Large Telescope in Chili, in het kader van de door NVWS en JWG georganiseerde Waarneemwedstrijd. Indrukwekkend was ook de voordracht van Maarten van Aalst over de relaties van Zon en Aarde, deel van een wereldwijde campagne, naar aanleiding van het vijfjarig bestaan van de SOHO satelliet.

De eclipsreizen naar Zambia in Afrika met een honderdtal NVWS-ers, onder leiding van Henk Bril en Theo Jurriens, troffen 21 juni helder weer. Zie www.astro.rug.nl/~nvws/eclips01.htm voor resultaten.

De door NVWS en JWG, in samenwerking met NOVA en ESO, georganiseerde waarneemwedstrijd voor scholieren is gewonnen door Marcel Haas (JWG) uit Hilversum. Zijn waarneemvoorstel richt zich op het voorkomen en de eigenschappen van planetaire nevels in bolvormige sterrenhopen. Marcel gaat 7-14 juli naar de berg Paranal in Chili om 2 uur waarnemingen te doen met de KUYEN 8meter-spiegel, een van de vier elementen van de Very Large Telescope. De VPRO zendt een camera-ploeg uit naar Chili om het werk op Paranal te volgen en vast te leggen voor een uitzending van "Noorderlicht" in het najaar. De wedstrijd heeft ook overigens veel aandacht getrokken van de media.

In september komt het NVWS-jubileumboek van de pers. De Redactie, bestaande uit Prof. Kees de Jager, Mat Drummen en Prof. Hugo van Woerden, is hard bezig de teksten van diverse hoofdstukken bij te schaven. Het belooft een zeer interessant, gevarieerd en fraai geïllustreerd boekwerk te worden. Wij hopen het tijdens de najaarsbijeenkomsten op de boekentafel van 'De Koepel' te hebben.

Op 10 en 11 november wordt in Tilburg weer een bijeenkomst voor sterrenkunde-amateurs gehouden. Tijdens deze bijeenkomst zal de Dr. J. van der Bilt-prijs worden uitgereikt aan een verdienstelijk amateur.

U ziet: er is veel te doen in dit NVWS-jubileumjaar. VIER FEEST MET DE NVWS!

Jubileumsymposium 22 september

De climax van het jubileumjaar komt op zaterdag 22 september, met een feestelijk symposium over "Evolutie in het Heelal", te houden in 'De Reehorst' te Ede. Een symposium met twee grote voordrachten van Prof. Kuijken uit Groningen en Prof. van Dishoeck uit Leiden, en kortere voordrachten van Maarten van Aalst, twee amateurs: Henk Bril en Alex Scholten, Marcel Haas en de NVWS-voorzitter. De dag wordt afgesloten met een drankje en een hapje. Uitvoerige informatie over dit symposium is verschenen in het mei-nummer van Zenit (blz. 254). Het symposium staat open voor leden EN niet-leden.
De toegangsprijs voor het symposium, inclusief lunch en receptie, bedraagt f 50.- voor leden van de NVWS (dwz. Afdelingen en Werkgroepen; zie voor JWG ook de scholierenprijs) en f 75.- voor niet-leden; studenten en scholieren betalen (op vertoon van kaart) f 25.- Betaling svp door overschrijving onder vermelding van 'Symposium 22 sep' op giro 3191545 van Stichting 'De Koepel' te Utrecht, Zonnenburg 2, 3512 NL Utrecht, tel. 030-2311360, fax 030-2342852, email: dekoepel@ision.nl . Vermeld bij de aanmelding je naam, adres, telefoonnummer, zo mogelijk email-adres, en geef tevens aan of je lid bent van JWG of NVWS.
Het aantal plaatsen is groot (500) maar beperkt. Meld je dan ook zo spoedig mogelijk aan bij 'De Koepel'.

Je bent pas definitief ingeschreven na betaling. Bij plaatsgebrek wordt de betaling teruggestort. Aanmeldingen worden schriftelijk bevestigd door 'De Koepel'.
Nadere informatie op internet: www.sterrenkunde.nl/nvws100 De Reehorst ligt op 5 min lopen van het NS-station Ede-Wageningen. Zie www.reehorst.nl voor parkeer- en route-informatie of vraag 'De Koepel'.

Masterclass sterrenkunde voor bovenbouwscholieren

Tijdens het symposium wordt een masterclass sterrenkunde georganiseerd voor bovenbouwscholieren van de middelbare school. Deelname is gratis. Het programma van 11 tot 18 uur loopt parallel aan dat van het symposium en het onderwerp sluit erbij aan.
De Masterclass staat onder leiding van Prof. Frank Verbunt (Utrecht) en Dr. Huib Henrichs (Amsterdam).
Het thema is: 'hoe heet is die planeet'. De laatste jaren zijn enkele tientallen planeten bij andere sterren gevonden. In de Masterclass wordt eerst bekeken met wat voor waarnemingen die planeten kunnen worden opgespoord, en vervolgens hoe men met rekenwerk nog meer te weten kan komen, zoals de afstand tot de ster en temperatuur. Een aantal van die berekeningen wordt tijdens het practicum getest voor ons eigen zonnestelsel, en daarna toegepast op de exoplaneten.
Zie ook de website van het jubileumprogramma: http://www.sterrenkunde.nl/nvws100 onder 'masterclass' en 'agenda'. Opgeven bij Stichting de Koepel, Zonnenburg 2, 3512 NL Utrecht, 030-2311360, dekoepel@ision.nl, o.v.v. 'MASTERCLASS' Deelname is gratis.

Retourtje Ruimte

Grootse Publieksmanifestatie op zaterdag 13 oktober Utrecht
Eenieder met interesse in ruimtevaart en weer- en sterrenkunde kan zaterdag 13 oktober terecht op het Universiteitscomplex De Uithof te Utrecht (gebouw Educatorium). De 100 jaar oude Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde organiseert lezingen en demonstraties. ESA astronout Claude Nicollier (heeft tweemaal de Hubble Space Telescope gerepareerd) houdt een lezing. De manifestatie start om 11.00 uur en eindigt om 17.00 uur. De entree bedraagt 10 gulden, scholieren en jeugd tot 18 jaar gratis.
Hiernaast spreken ook twee astronomen. Prof. Waters (Univ. v. Amsterdam) spreekt over leven op andere planeten. Prof. Lamers (Univ. Utrecht) bericht over waarnemingen met de Hubble Space Telescope. Daarnaast zijn er nog tal van andere activiteiten en exposities over zelf waarnemen, apparatuur, meteorieten, klimaat en Stonehenge.

Survival op planeet X

Op 13 oktober vindt in Utrecht op het universiteitsterrein (Minnaertgebouw) een middagvullend programma plaats voor 8- tot 16-jarigen. Na binnenkomst word je op Planeet X neergezet. Hoe overleef je? Hoe kom je weer terug? Welke kennis en vaardigheden heb je daarvoor nodig? Een ontdekkingsreis langs het ontstaan, het landschap en het klimaat van onherbergzame planeten, communicatiemiddelen en navigatie in het heelal, en natuurlijk raketbouw en -lancering om weer thuis te komen. De snelste reiziger staat een desastreuze beloning te wachten....
Aanvangstijd en einde hetzelfde als de publieksmanifestatie in het Educatorium, toegang gratis.
LET OP: Het programma duurt de hele middag.

Winkel van De Koepel weer open

Op Zonnenburg 2, 3515 NL Utrecht is De Koepel naar andere delen van de oude sterrenwacht verhuisd.
De openingstijden van het bureau en de vernieuwde winkel van Stichting 'De Koepel' zijn van maandag t/m vrijdag 9.30 tot 16.30 uur. In verband met de vakantieperiode kan het bureau in juli en augustus af en toe een dag gesloten zijn: bel daarom eerst voordat u komt: tel. 030-2311360 (in de openingstijden).