Eer voor hoogleraren

De Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen heeft drie leerstoelen vernoemd naar beroemde natuurwetenschappers uit het verleden. W&N wil hiermee de drie hoogleraren eren, die de leerstoelen op dit moment bekleden. Zij bezitten, aldus de faculteit, "uitzonderlijke wetenschappelijke kwaliteiten". Bioloog prof.dr. S. Daan bezet de Tinbergen leerstoel, chemicus prof.dr. B.L. Feringa de Van 't Hoff leerstoel en de sterrenkundige prof.dr P.C. van der Kruit de Kapteyn leerstoel. De drie vernoemde leerstoelen zullen extra financiële steun krijgen van de faculteit.Het onderzoek van gedragsbioloog Serge Daan en zijn groep richt zich op de biologische klok van mens en dier, de regeling en functie van slaap en de timing van voortplanting en van herstelprocessen. "Het leven is geëvolueerd op een draaiende planeet", zegt Daan. "De patronen van dag en nacht en van de seizoenen hebben zich als gevolg daarvan diep in het gedrag, de fysiologie en het genetisch materiaal van de levende materie genesteld." Daan ontving diverse wetenschappelijke onderscheidingen.

Massa-verdeling

Sterrenkundige Piet van der Kruit onderzoekt de structuur en evolutie van schijven van melkwegstelsels. Enerzijds betreft dit de studie van melkwegstelsels die wij vanaf de aarde ‘edge-on’ - dat wil zeggen vanaf de zijkant - zien. In die stelsels is de bepaling van de drie-dimensionale verdeling van de sterren mogelijk. Samen met de snelheidsverdeling van de sterren valt daaruit de massa-verdeling in de schijven af te leiden. Anderzijds kunnen metingen van de kleur van het sterlicht in stelsels van alle mogelijke oriëntatie, aanwijzingen geven over de geschiedenis van de stervorming en over de vorming van de chemische elementen. Van der Kruit is lid van vele nationale en internationale sterrenkundige organisaties. In december 2002 werd hij benoemd tot president van het bestuur van de Zuidelijke Europese Sterrenwacht.

Nanotechnologie

Organisch chemicus Ben Feringa houdt zich bezig met de chemische synthese - het ontwerpen, maken en veranderen van moleculen, kortom het hart van de chemie. Daarbij laat hij zich inspireren door de principes die de levende natuur volgt bij chemische processen in de biologische cel, zoals het transport over membranen en katalyse. Stereo-chemie, met name de chemie van de zogenaamde ‘spiegelbeeldmoleculen’, is een belangrijke specialisatie van zijn laboratorium. Een deel van het onderzoek is gericht op nanotechnologie. Hierin worden principes van zelf-assemblage geëxploreerd en moleculaire schakelingen en motors geconstrueerd als een eerste stap op weg naar nanomachines. Feringa is een veelvuldig onderscheiden onderzoeker. In september 2003 ontving hij de prestigieuze Körberprijs.

Vernoeming

Jacobus H. van 't Hoff (1852 - 1911) kreeg in 1901 de eerste Nobelprijs scheikunde voor onderzoek op het terrein van de fysische chemie. Van ’t Hoff wordt beschouwd als de grondlegger van de stereo-chemie. De Engelse hoogleraar (van oorsprong Nederlander) Nikolaas Tinbergen (1907 - 1988) kreeg in 1973 de Nobelprijs Geneeskunde. Jacobus Kapteyn (1851-1922) was de oprichter van het Sterrenkundig Instituut in Groningen. Kapteyn heeft baanbrekend onderzoek verricht naar de structuur van ons eigen melkwegstelsel.

 

Meer foto's